អតីតសាស្ត្រាចារ្យស្មូតកំណាព្យដ៏ល្បីល្បាញ យ៉ាន់ បូរិន្ទ រម្លឹករឿងជូរចត់ស្ទើរដាច់បាយម្តងៗ ទម្រាំមានថ្ងៃនេះ

2017-09-07 04:23:29
ចំនួនមតិ 0 | ចំនួនចែករំលែក 0

ចន្លោះមិនឃើញ

មានមនុស្សជាច្រើនបានស្គាល់អតីតសាស្ត្រាចារ្យស្មូតកំណាព្យដ៏ល្បីលោក យ៉ាន់ បូរិន្ទ តាមរយៈសំឡេងរបស់លោក តែប្រហែលជាមានមនុស្សតិចតួចប៉ុណ្ណោះ ដែលបានដឹងពីដំណើរជីវិតរបស់លោកថាយ៉ាងណានោះ។

ស្ថិតក្នុងត្រកូលគ្រួសារកសិករក្រីក្រមួយក្នុងខេត្តតាកែវ កុមារា យ៉ាន់ បូរិន្ទ មិនបានចូលរៀនដូចក្មេងដទៃទេ តែបែរជាត្រូវទទួលទំនួលខុសត្រូវដ៏ធំជំនួសអ្នកមានគុណ។ មានឪពុកជាអ្នករត់រ៉ឺម៉ក ម្ដាយដើររែកនំបញ្ចុកលក់ តែមុខរបរនេះមិនកាក់កបឡើយ ដូច្នេះលោកទាំង២ត្រូវចេញទៅរកស៊ីពីស្រុកមួយទៅស្រុកមួយអស់ជាច្រើនឆ្នាំ។

ជាកូនទី២ក្នុងចំណោមបងប្អូន៨នាក់ លោកត្រូវមានភារៈកិច្ចមើលថែប្អូនៗតាំងពីវ័យកុមារ ព្រោះបងប្រុសក៏ជាប់រៀននៅឆ្ងាយ។ ដោយភាពក្រីក្រខ្លាំង និងមិនមានម្ដាយឪពុកនៅក្បែរ កុមាររូបនេះត្រូវព្យាយាមរកអង្ករម្ហូបចំណី តាមតែអាចធ្វើទៅបាន ដើម្បីជួយរំលែកបន្ទុកម្ដាយឪពុក។ ពេលកុមារអាយុ១២ឆ្នាំ អ្នកមានគុណទាំង២បានត្រឡប់មកផ្ទះវិញ នៅពេលនោះហើយដែលកុមាររូបនេះបានចូលរៀននឹងគេ។

បន្ទាប់ពីប្រឡងជាប់ចូលថ្នាក់ទី៦ សាលាតម្រូវឱ្យបង់ប្រាក់ចំនួន១៥០០៛ តែមិនមានប្រាក់បង់ យុវជនរូបនេះក៏បានមកធ្វើជាកម្មករ នៅក្នុងក្រុមហ៊ុនលក់កង់មួយនៅផ្សារដើមគក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។ ធ្វើការបានមួយរយៈ ដោយឃើញពីសមត្ថភាពច្រៀង មិត្តភ័ក្ដិរបស់លោកម្នាក់បានណែនាំឱ្យប្រឡងចូលសាលាភូមិន្ទវិចិត្រសិល្បៈ។ គ្រានោះហើយដែលម្ដាយរបស់លោកត្រូវពិបាកខ្លាំងម្ដងទៀត ព្រោះគាត់ត្រូវរកប្រាក់គ្រប់ទីកន្លែងទម្រាំអាចកាត់សម្លៀកបំពាក់ឱ្យលោកបានមួយកំផ្លេ។

"អ្វីដែលធ្វើឱ្យខ្ញុំចាំមិនភ្លេច ពេលដែលខ្ញុំដាក់ពាក្យប្រឡងនៅសាលាភូមិន្ទវិចិត្រសិល្បៈម្ដាយខ្ញុំអត់លុយកាត់ខោអាវឱ្យខ្ញុំទេ គាត់រត់រកគេគ្រប់កន្លែងប្រវេប្រវាណាស់ទម្រាំបានខោអាវ១សម្រាប់។

ក្រោយពីប្រឡងជម្រុះយ៉ាងតឹងរ៉ឹងអស់ជាច្រើនលើករួចមក ក្នុងចំណោមសិស្សជាង ១ ៤០០ នាក់ ជាប់តែ២៤នាក់តែប៉ុណ្ណោះ លោកក៏ជាប់ក្នុងចំណោមនោះដែរ។

“មុននឹងគេរើសយកមួយៗ គេចម្រាញ់ណាស់ តឹងណាស់ គេឱ្យយើងច្រៀងឱ្យគេស្ដាប់ ស្រែកតាមឧបករណ៍ភ្លេង ទះដៃតាមភ្លេង។ បន្ទាប់មកឱ្យយើងរាំបទរាំវង់ សារ៉ាវ៉ាន់ ឡាំឡាវ អីហ្នឹង យើងចេះពីកំណើតយ៉ាងណា រាំយ៉ាងហ្នឹង។ គេឱ្យយើងដោះខោអាវចេញទុកតែខោខ្លីទេ បើមានរមាស់ ឬដំបៅច្រើន ក៏គេអត់យកដែរ រីឯចំណេះដឹងទៀតរឹតតែមិនបាច់និយាយ ចម្រាញ់ច្រើនណាស់ទម្រាំបានជាប់” ។ សិល្បកររូបនេះថ្លែងបញ្ជាក់។

បន្ទាប់ពីប្រឡងជាប់នៅសាលាភូមិន្ទវិចិត្រសិល្បៈក្នុងឆ្នាំ ១៩៦៧ មក លោកធ្វើការក្នុងវិស័យសិល្បៈរហូតមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន លើកលែងតែសម័យខ្មែរក្រហមតែប៉ុណ្ណោះ។ ចាប់តាំងពីក្លាយជាសិល្បករក្នុងឆ្នាំ១៩៨៥ មក លោក យ៉ាន់ បូរិន្ទ ច្រៀងក្នុងរបាំព្រះរាជទ្រព្យ របាំប្រពៃណី មហោរី សម្ដែងរឿងយីកេ ដូចជារឿងទុំទាវ ម៉ាក់ថឺងជាដើម។ លោកអាចលេងឧបករណ៍ភ្លេងបានមួយចំនួន និងជាពិសេសលោកមានទេពកោសល្យខ្ពស់ក្នុងការស្មូតកំណាព្យ។

"រឿងមួយទៀតពេលបែកសង្គ្រាមភ្លាម វេទនាណាស់ ធ្វើការផង រត់កង់ឌុបផង មានរបស់អីដែលអាចដូរបាន ឱ្យគ្រួសារទៅដូរអង្ករហើយ អត់មែនទែនខ្ញុំដើរបង់ត្រី ចាប់កង្កែប ក្ដាមយកមកចិញ្ចឹមកូនស្រី៥នាក់ ស្ទើរដាច់បានម្ដងៗ"។

ស្ថិតក្នុងវ័យ ៦៩ឆ្នាំ ទីប្រឹក្សាក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈរូបនេះ បានស្គាល់ប្រទេសជាច្រើនតាមរយៈសិល្បៈ លោកបានទៅសម្ដែងនៅបរទេសប្រមាណជិត៣០ប្រទេស មានដូចជា អាមេរិក បារាំង ជប៉ុន កូរ៉េ រុស្សី សូវៀត ចិន ជាដើម។ សិល្បកររូបនេះអាចស្មូតកំណាព្យបាន៦០បែប មានបទព្រហ្មគីតិ បទបន្ទោកាក បទភុជង្គលីលា ជាដើម។

បច្ចុប្បន្នលោកស្មូតកំណាព្យនៅស្ថានីយទូរទស្សន៍ និងវិទ្យុមួយចំនួន ហើយក្នុងវ័យចុងក្រោយពេលចូលនិវត្តន៍នេះ លោកក៏បានបើកថ្នាក់បង្រៀនស្មូតនិងតែងនិពន្ធកំណាព្យឈ្មោះ "ក្លឹបអភិរក្សមរតកវប្បធម៌ខ្មែរ" ថ្នាក់នេះបើករយៈពេលជិត៣ឆ្នាំ មានទីតាំងក្នុងសាលាភូមិន្ទវិចិត្រសិល្បៈ ដើម្បីផ្ទេរចំណេះដឹងដែលលោកមានទៅកូន ខ្មែរជំនាន់ក្រោយ៕

អត្ថបទៈ ប៉ូ សាគុន