កម្ពុជា ជាស្ថាបនិកកីឡាស៊ីហ្គេមតាំងពីឆ្នាំបង្កើត
- 2015-04-22 17:27:30
- ចំនួនមតិ 0 | ចំនួនចែករំលែក 0
កម្ពុជា ជាស្ថាបនិកកីឡាស៊ីហ្គេមតាំងពីឆ្នាំបង្កើត
ចន្លោះមិនឃើញ
ប្រទេសកម្ពុជាគឺជាស្ថាបនិក នៃការបង្កើត កីឡាស៊ីហ្គេមក្នុងចំណោម៧ប្រទេសផេ្សងទៀតមាន ថៃ មីយ៉ាន់ម៉ា (ភូម៉ា) ម៉ាឡេស៊ី (ម៉ាឡាយ៉ា) ឡាវ វៀតណាម (វៀតណាមខាងត្បូង) កម្ពុជា និងសិង្ហបុរី ដែលសុទ្ធតែជាស្ថាបនិកក្នុងព្រឹត្តិការណ៍នេះ។
កីឡាស៊ីហ្គេមដែលមានឈ្មោះជាភាសាអង់គ្លេសថា The Southeast Asian Games (SEA Games) ជាព្រឹត្តិការណ៍កីឡាចម្រុះមួយដែលគេរៀបចំរៀងរាល់ពីរឆ្នាំម្ដង សម្រាប់បណ្ដាប្រទេសដែលស្ថិតនៅតំបន់អាស៊ីភាគអាគ្នេយ៍ដែល បច្ចុប្បន្នមានប្រទេសចូលរួមទាំងអស់ចំនួន១១។ ការរៀបចំធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះត្រូវបានផ្លាស់ប្ដូរវេនគ្នាក្នុងចំណោមប្រទេសជាសមាជិក និងមានរយៈពេល២ឆ្នាំម្តង។ ការប្រកួតត្រូវរៀបចំឡើងស្ថិតនៅក្រោមច្បាប់របស់សហព័ន្ធកីឡា អាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងមានការត្រួតពិនិត្យពីគណៈកម្មាធិការអូឡាំពិកអន្តរជាតិ (IOC) និងក្រុមប្រឹក្សាអូឡាំពិករបស់អាស៊ី(Olympic Council of Asia) ។
ប្រវត្តិ ដើមឡើយព្រឹត្តិការណ៍នេះត្រូវគេឲ្យឈ្មោះថា The Southeast Asian Peninsular Games (SEAP Games) ឬ កីឡាឧបទ្វីបអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ ក្រោយមកទើបគេប្ដូរឈ្មោះទៅជា The Southeast Asian Games (SEA Games) វិញ។ នៅថ្ងៃ ២២ ឧសភា ឆ្នាំ១៩៥៨ គណៈប្រតិភូមកពីប្រទេសនៅភូមិភាគអាស៊ីអាគ្នេយ៍បានចូលរួម ព្រឹត្តិការណ៍កីឡាអាស៊ីលើកទី៣ដែលរៀបចំនៅទីក្រុងតូក្យូប្រទេសជប៉ុន។ ពេលនោះគណៈប្រតិភូដែលដឹកនាំដោយអនុប្រធានគណៈកម្មាធិការអូឡាំពិករបស់ថៃលោក Laung Sukhumnaipradit បានផ្ដួចផ្ដើមគំនិតបង្កើតឲ្យមានព្រឹត្តិការណ៍កីឡានៅតាមតំបន់ដែលមានឈ្មោះថា SEAP Games ក្នុងគោលដៅដើម្បីបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងការយោគយល់គ្នាក្នុងចំណោមប្រទេសស្ថិតនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍។
ថៃ មីយ៉ាន់ម៉ា ម៉ាឡេស៊ី ឡាវ វៀតណាម កម្ពុជា និងសិង្ហបុរី គឺជាសមាជិកស្ថាបនិកដំបូងគេក្នុងព្រឹត្តិការណ៍កីឡាស៊ីហ្គេមនេះ។ ប្រទេសទាំងនេះបានឯកភាពគ្នារៀបចំឲ្យមានការប្រកួតរៀងរាល់២ ឆ្នាំម្ដង ហើយ គណៈ កម្មាធិការសហព័ន្ធកីឡា SEAP Games ត្រូវបានបង្កើតឡើង។
ការប្រកួតកីឡា SEAP Games លើកដំបូងត្រូវគេរៀបចំនៅទីក្រុងបាងកកប្រទេសថៃពីថ្ងៃ ១២-១៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៥៩ ដែលមានអត្តពលិកចូលរួមចំនួន ៥២៧ នាក់ អមដោយមន្ត្រីចូលរួមមកពីថៃ មីយ៉ាន់ម៉ា ម៉ាឡេស៊ី សិង្ហបុរី វៀតណាម និងឡាវ ដោយមានវិញ្ញាសាប្រកួតចំនួន១២។
សម្រាប់ការប្រកួតលើកទី៨ ក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៥ សហព័ន្ធកីឡាឧបទ្វីបអាស៊ីអាគ្នេយ៍ SEAP Games បានពិចារណាគ្នាដើម្បីដាក់បញ្ចូលប្រទេស ឥណ្ឌូណេស៊ី និងហ្វីលីពីនឲ្យចូលរួមក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ប្រកួតថ្នាក់តំបន់មួយនេះ។ ក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៧ សហព័ន្ធក៏បានប្រកាសបញ្ចូលប្រទេសទាំងពីរនេះជាផ្លូវការជាសមាជិកពេញសិទ្ធិ ហើយវាស្របពេលគ្នាដែលសហព័ន្ធកីឡា SEAP Games បានប្ដូរឈ្មោះទៅជា Southeast Asian Games Federation (SEAGF) ដែលជាទូទៅត្រូវគេស្គាល់ថា SEA Games។
នៅឆ្នាំជាមួយគ្នានោះ ប្រទេសប្រ៊ុយណេក៏ទទួលបានសិទ្ធិ ចូលរួមប្រកួតពេលព្រឹត្តិការណ៍កីឡានេះរៀបចំធ្វើជាលើកទី១០ នៅទីក្រុងហ្សាកាតាប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី និងចុងក្រោយនៅឆ្នាំ២០០៣ប្រទេសទីម័រខាងកើតជាប្រទេសកូនពៅគេដែលមានឈ្មោះចូលរួមប្រកួត SEA Games ដែលរៀបចំជាលើកទី២២ នៅទីក្រុងហាណូយប្រទេសវៀតណាម។
ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០០៥ ប្រទេសហ្វីលីពីនក៏ទទួលធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំការប្រកួតជាលើកទី ៣ បន្ទាប់ពីធ្លាប់បានធ្វើពីរលើកកន្លងទៅនៅឆ្នាំ ១៩៨១ និង១៩៩១។ ក្នុងនោះក៏អាចដណ្ដើមបានមេដាយមាសរហូតដល់១១៣ គ្រឿងជាប្រវត្តិសាស្ត្រលើកដំបូងសម្រាប់ហ្វីលីពីនចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៧៧។
គិតត្រឹមឆ្នាំ២០១៥នេះ ព្រឹត្តិការណ៍កីឡាស៊ីហ្គេមត្រូវបានរៀបចំឡើង២៨ដងដែលលើកនេះប្រទេសសិង្ហបុរីទទួលធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ។ ចំពោះប្រទេសកម្ពុជាដែលជាសមាជិកស្ថាបនិកដំបូងដែរនោះមិនទាន់ធ្លាប់បានធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះឡើយ ប៉ុន្តែតាមការគ្រោងទុកនឹងធ្វើនៅឆ្នាំ២០២៣៕
អត្ថបទ៖ ឌី ប៊ុណ្ណារ៉ា