មកដឹងអំពី វិហារសសរ ១០០ ដែលសង់ក្នុងសតវត្សទី១៦ ដោយព្រះបាទចន្ទរាជា ធ្វើពីឈើដែលមានសសរចំនួន១០០ដើម

2021-10-18 06:40:32
ចំនួនមតិ 0 | ចំនួនចែករំលែក 0

ចន្លោះមិនឃើញ

វត្តវិហារសសរ១០០ ជារមណីយដ្ឋានវប្បធម៌-ប្រវត្តិសាស្រ្ត មានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង ភូមិសំបូរ ឃុំសំបូរ ស្រុកសំបូរ ខេត្តក្រចេះ ចម្ងាយ ៣៦ គ.ម ពីទីរួមខេត្ត ភ្ញៀវទេសចរអាចធ្វើដំណើរតាមផ្លូវខេត្តលេខ៣៧៧ តាមផ្លូវចាក់កៅស៊ូ។ ស្រុកសំបូរ គឺជាអតីតរាជធានីខ្មែរ ពីសម័យចេនឡា ដែលមានឈ្មោះថា “សម្ភពបុរៈ” ។ បើទោះជាតឹកតាងចាស់ត្រូវបានបាត់បង់អស់ និងជំនួសមកវិញនូវសំណង់ថ្មីរចនាប័ទ្មតាមបែបសម័យទំនើបក៏ដោយ ប៉ុន្តែទីអារាមដែលកើតចេញពីទីបញ្ចុះសពបុត្រីសំណព្វក្សត្រ អង្គចន្ទរាជាទី២ នាសម័យចេនឡា វត្តសសរ ១០០ រក្សាបាននូវកិត្តិនាម និងទាក់ទាញលំហូរភ្ញៀវទេសចរចូលគោរពបូជាសុំសេចក្តីសុខ និងសិក្សាពីប្រវត្តិ វត្តដ៏ចំណាស់នេះ មិនដែលលស់ថ្ងៃឡើយ ពិសេសភ្ញៀវបរទេសក៏ចាប់អារម្មណ៍ផងដែរ។

យោងតាមឯកសារចងក្រងដោយរដ្ឋបាលខេត្តក្រចេះបានឲ្យដឹងថា វិហារសសរ ១០០ ត្រូវបានសាងសង់លើកដំបូងក្នុងសតវត្សទី១៦ ដោយព្រះបាទចន្ទរាជា ដោយសង់ពីឈើដែលមានសសរចំនួន ១០០ដើម។ នៅសម័យប៉ុល-ពត ព្រះវិហារត្រូវបានរុះរើបំផ្លាញអស់មួយភាគធំ ហើយវិហារនេះត្រូវបានជួសជូលជាបន្តបន្ទាប់ ព្រះវិហារត្រូវបានកសាងឡើងវិញពីឥដ្ឋលើទីតាំងចាស់ដែលមានសសរចំនួន១២៦ដើម។ សំបូរមានលក្ខណៈពិសេសមួយលើផ្នែកព្រះពុទ្ធសាសនាគឺមានវត្តចំនួន០៤កន្លែង មានព្រះវិហារដែលមានព្រះពុទ្ធបដិមាបែរព្រះភក្រ្តទៅរកទិសធំៗទាំង០៤គឺ៖

វិហារ សសរ ១០០ ៖ បែរព្រះភក្រ្តទៅទិសខាងជើង
វិហារ គោក ៖ បែរព្រះភក្រ្តទៅទិសខាងកើត
វិហារ លាវ ៖ បែរព្រះភក្រ្តទៅទិសខាងលិច
គោកវិហារ ៖ បែរព្រះភក្រ្តទៅទិសខាងត្បូង(គោកវិហារសព្វថ្ងៃបែកបាក់អស់នៅសល់តែគ្រឹះប៉ុណ្ណោះ)។

គ្រប់គ្នាបានដឹងច្បាស់ហើយអំពីព្រះវិហារសសរ១០០ ដោយសារតែវិហារដ៏ល្បីវ័យចំណាស់នេះមានសសរចំនួន១០០ដើមដែលត្រូវបានកសាងឡើងដើម្បីរំលឹកដល់បុត្រីព្រះនាម«វរភ័ក្ត្រ»ឬហៅទូទៅថា ព្រះនាងក្រពុំឈូក។ ប៉ុន្តែអ្នកខ្លះប្រហែលជាមិនទាន់ដឹងទេថា សសរទាំង១០០ដើមនោះតំណាងឲ្យអ្វី? អត្ថន័យនៃសសរទាំង១០០នោះថា បន្ទាប់ពីព្រះនាងក្រពុំឈូកចូលទីវង្គត់ទៅ ព្រះបិតាព្រះបាទច័ន្ទរាជាបានកសាងវិហារសសរមួយរយដើម្បីរំលឹកដល់បុត្រីរបស់ព្រះអង្គ។ ពេលនោះអ្នកបម្រើចំនួន១០០នាក់របស់ព្រះនាងបានស្ម័គ្រចិត្តបូជាជីវិតទៅជាមួយព្រះនាងដែរ ហើយត្រូវបានគេយកអ្នកបម្រើទាំងនោះទៅដាក់នៅព្រះវិហារនោះដែរ។ ដូច្នេះមានន័យថា សសរទាំង១០០ដើមនោះគឺតំណាងឲ្យអ្នកបម្រើទាំង១០០នាក់របស់ព្រះនាង។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ ហោរាទស្សន៍ទាយដែលបានទាយថា ព្រះនាងមានជីវិតពេលនៅក្នុងពោះក្រពើនេនធុន និងមេទ័ពដែលដឹកនាំតាមចាប់ក្រពើនេនធន់ក៏ត្រូវបានកសាងរូបសំណាក់នៅជិតចេតិយរបស់ព្រះនាងក្រពុំឈូកនោះដែរ។

នៅក្នុងសតវត្សទី១៦ រជ្ជកាលព្រះបាទច័ន្ទរាជា ទ្រង់គង់នៅអតីតរាជធានីឧត្តុង្គ។ ព្រះអង្គមានព្រះរាជបុត្រីមួយអង្គព្រះនាម វរភ័ក្ត្រ។ ពេលព្រះរាជបុត្រីប្រឈួន ព្រះបិតាបានបញ្ជាឲ្យគេទៅនិមន្តព្រះគ្រូចៅអធិការវត្ត នាគសែន (មានទីតាំងនៅ ឃុំច្រោយបន្ទាយ ស្រុកព្រែកប្រសប់) ដើម្បីព្យាបាលជំងឺរបស់ព្រះរាជបុត្រី។ ពេលព្រះគ្រូចៅអធិការមិននៅវត្ត នេនធន់ ជាសិស្សសំណព្វរបស់ព្រះគ្រូបានលួចរៀនវិជ្ជាមន្តអាគមស្ងាត់ៗ ហើយអាចប្រែក្រឡាខ្លួនទៅជាសត្វក្រពើហៅថា “ក្រពើនេនធន់”។ នៅពេលព្រះគ្រូបានមកដល់វិញ នេនធន់បានក្លាយទៅជាក្រពើ និងមិនអាចត្រឡប់មកក្លាយជាមនុស្សវិញបាន។ក្រោយមក គាត់តែងតែដឹកព្រះគ្រូដោយដាក់លើខ្នង ដើម្បីទៅព្យាបាលជំងឺបុត្រីរបស់ស្តេចជារឿយៗ។

ថ្ងៃមួយ មានក្រពើមួយឈ្មោះសុពណ៌កាឡី ចង់ផ្ចាញ់នេនធន់ ក៏បានបង្អាក់ដំណើរនេនធន់ នៅពេលកំពុងដឹកគ្រូមកពីវាំងវិញ។ ក្រពើទាំងពីរបានវាយប្រហារគ្នា។ នេនធន់មិនអាចរកវិធីជួយគ្រូបាន ក៏សម្រេចចិត្តលេបគ្រូចូលក្នុងពោះ ដើម្បីរក្សាសុវត្ថិភាពមួយរយៈ។ ការប្រយុទ្ធគ្នាអស់រយៈពេល៣ថ្ងៃ ៣យប់ ហើយចុងក្រោយ សុពណ៌កាឡី បានចាញ់ និងស្លាប់បាត់ទៅដែលបានក្លាយទៅជាភ្នំ ដែលមានឈ្មោះថា ភ្នំសុពណ៌កាឡី មកដល់សព្វថ្ងៃ។ នៅពេលនេនធន់ ខ្ជាក់គ្រូចេញមកពីពោះវិញ គ្រូបានសុគតបាត់ទៅហើយ។ នេនធន់ មានអារម្មណ៍សោកស្តាយជាខ្លាំង ហើយចង់សម្លាប់បុត្រីរបស់ស្តេច ដោយគិតថា មកពីនាងជាដើមហេតុធ្វើឲ្យគ្រូរបស់គាត់ស្លាប់។ នេនធន់ លួចលេបបុត្រីរបស់ស្តេចចូលក្នុងពោះ ដែលកំពុងតែលេងនៅមាត់ទឹកក្នុងព្រះរាជវាំង។

ព្រះអង្គច័ន្ទរាជាបានបញ្ជាឲ្យគេទៅតាម នេនធន់ រហូតចាប់បាននេនធន់ នៅកន្លែងមួយហៅថា សំបូរ។ ហោរាបានទាយថា ព្រះនាងនៅក្នុងពោះរបស់ក្រពើនេនធន់នៅមានជីវិត ដូច្នេះព្រះអង្គបញ្ជាឲ្យគេវះពោះក្រពើនោះ ដើម្បីយកបុត្រីចេញមកក្រៅ។ ពេលនោះក្រពើបានស្លាប់ ហើយព្រះនាងក៏បានចូលទីវង្គត់។ ក្រោយមកព្រះអង្គបានបញ្ជាឲ្យគេបណ្ដែតកណ្ដូងដើម្បីដឹងថាតើព្រះអង្គចង់គង់នៅកន្លែងណា។ កណ្ដូងនោះបានអណ្ដែតមកទើរនៅមាត់ទន្លេជិតវត្តសព្វថ្ងៃ។ ដូច្នេះហើយព្រះអង្គច័ន្ទរាជាបានកសាងវត្តសសរ១០០នេះឡើងដើម្បីបញ្ចុះសពរបស់បុត្រីដើម្បីឧទ្ទិសដល់វិញ្ញាណកទ្រព្យរបស់ព្រះនាងវិហារសសរមួយរយ មានន័យថា «ប្រាសាទ មានសសរ១០០»