សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (អាស៊ាន) ដែលមានសមាជិក១០ប្រទេស គឺជាតំបន់ដែលសម្បូរទៅដោយភាពចម្រុះនៃវប្បធម៌ និងភាសា។ ខណៈដែលប្រទេសនីមួយៗមានភាសាផ្លូវការផ្ទាល់ខ្លួន ភាសាអង់គ្លេសត្រូវបានប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលំទូលាយជាភាសាទីពីរ ឬភាសាការងារនៅក្នុងប្រទេសមួយចំនួន ដើម្បីសម្រួលដល់ការទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ ពាណិជ្ជកម្ម និងការអប់រំ។ ប្រទេសអាស៊ានដែលភាសាអង់គ្លេសត្រូវបានទទួលស្គាល់ជាភាសាផ្លូវការ ឬប្រើជាភាសាទីពីរយ៉ាងសំខាន់រួមមាន សិង្ហបុរី ហ្វីលីពីន ម៉ាឡេស៊ី និងប្រ៊ុយណេ។

សិង្ហបុរី៖ សិង្ហបុរីជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសដែលមានកម្រិតស្ទាត់ជំនាញភាសាអង់គ្លេសខ្ពស់បំផុតនៅអាស៊ី។ ភាសាអង់គ្លេសជាភាសាផ្លូវការមួយក្នុងចំណោមភាសាផ្លូវការទាំងបួន (រួមជាមួយភាសាម៉ាឡេ ម៉ាន់ដារិន និងតាមីល)។ វាត្រូវបានប្រើប្រាស់ជាភាសាសំខាន់សម្រាប់ការអប់រំ ពាណិជ្ជកម្ម និងរដ្ឋបាល។ យោងតាម English Proficiency Index (EPI) ឆ្នាំ២០២២ សិង្ហបុរីទទួលបានពិន្ទុ ៦៣១ ពី ៨០០ ដែលជាពិន្ទុខ្ពស់បំផុតនៅអាស៊ី។ ភាសាអង់គ្លេសក៏ត្រូវបានប្រើជាភាសាកណ្តាល (lingua franca) ដើម្បីភ្ជាប់ជនជាតិផ្សេងៗគ្នានៅក្នុងប្រទេសនេះ។ ទម្រង់ភាសាអង់គ្លេសក្នុងស្រុកដែលគេស្គាល់ថា “Singlish” ក៏ត្រូវបាននិយមប្រើប្រាស់ក្នុងជីវភាពប្រចាំថ្ងៃ។

ហ្វីលីពីន៖ នៅហ្វីលីពីន ភាសាអង់គ្លេសជាភាសាផ្លូវការទីពីរ ក្បែរនឹងភាសាហ្វីលីពីន (Filipino) ដែលជាទម្រង់ស្តង់ដារនៃភាសាតាកាឡុក។ ភាសាអង់គ្លេសត្រូវបានបង្រៀននៅសាលារៀន និងប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលំទូលាយក្នុងការអប់រំ ពាណិជ្ជកម្ម និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ។ ហ្វីលីពីនមានប្រជាជនប្រមាណ ៩០ លាននាក់ដែលនិយាយភាសាអង់គ្លេស ដែលធ្វើឱ្យវាក្លាយជាប្រទេសមួយដែលមានចំនួនអ្នកនិយាយភាសាអង់គ្លេសច្រើនជាងគេនៅអាស៊ី។ ប្រទេសនេះត្រូវបានចាត់ថ្នាក់ជាលេខ២ ក្នុងចំណោមប្រទេសអាស៊ីទាំង ២៥ សម្រាប់ជំនាញភាសាអង់គ្លេស ជាមួយនឹងពិន្ទុ EPI ៦០.១៤។ ឧស្សាហកម្មផ្នែកសេវាកម្មអតិថិជន (call center) និងការធ្វើអាជីវកម្មផ្នែក BPO (Business Process Outsourcing) បានរីកចម្រើនយ៉ាងខ្លាំងដោយសារតែកម្រិតជំនាញភាសាអង់គ្លេសខ្ពស់របស់ប្រជាជន។

ម៉ាឡេស៊ី៖ នៅម៉ាឡេស៊ី ភាសាម៉ាឡេ (Bahasa Malaysia) ជាភាសាផ្លូវការសំខាន់ ប៉ុន្តែភាសាអង់គ្លេសត្រូវបានប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលំទូលាយក្នុងវិស័យពាណិជ្ជកម្ម ការអប់រំ និងរដ្ឋបាល។ ដោយសារប្រទេសនេះធ្លាប់ជាអាណានិគមអង់គ្លេស ភាសាអង់គ្លេសមានឥទ្ធិពលជាប្រវត្តិសាស្ត្រ។ ទោះបីជាមានការផ្លាស់ប្តូរទៅប្រើភាសាម៉ាឡេកាន់តែច្រើនក្នុងទសវត្សរ៍កន្លងមក ក៏ប៉ុន្តែចាប់តាំងពីទសវត្សរ៍១៩៩០ ភាសាអង់គ្លេសបានវិលត្រឡប់មកមានសារៈសំខាន់ឡើងវិញ ដោយសារតម្រូវការនៃសាកលភាវូបនីយកម្ម។ ម៉ាឡេស៊ីត្រូវបានចាត់ថ្នាក់ជាលេខ៣ ក្នុងចំណោមប្រទេសអាស៊ីសម្រាប់ជំនាញភាសាអង់គ្លេស ជាមួយនឹងអត្រាស្ទាត់ជំនាញប្រមាណ ៦០.២% សម្រាប់បុរស និង ៥៧.៨៧% សម្រាប់ស្ត្រី។

ប្រ៊ុយណេ៖ នៅប្រ៊ុយណេ ភាសាម៉ាឡេជាភាសាផ្លូវការចម្បង ប៉ុន្តែភាសាអង់គ្លេសត្រូវបានប្រើជាភាសាទីពីរយ៉ាងទូលំទូលាយ ជាពិសេសក្នុងការអប់រំ និងវិស័យអាជីវកម្ម។ ដោយសារប្រទេសនេះធ្លាប់ស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់អង់គ្លេស ភាសាអង់គ្លេសមានតួនាទីសំខាន់ក្នុងប្រព័ន្ធអប់រំ និងរដ្ឋបាល។ ភាសាអង់គ្លេសត្រូវបានបង្រៀននៅសាលារៀន ហើយជារឿយៗត្រូវបានប្រើជាភាសាទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ។

តួនាទីភាសាអង់គ្លេសនៅអាស៊ាន

ភាសាអង់គ្លេសត្រូវបានកំណត់ជាភាសាការងារផ្លូវការរបស់អាស៊ាន ដែលបានចែងនៅក្នុងមាត្រា ៣៤ នៃធម្មនុញ្ញអាស៊ាន ដើម្បីសម្រួលដល់ការទំនាក់ទំនងរវាងសមាជិកប្រទេសទាំង១០។ ការជ្រើសរើសភាសាអង់គ្លេសជាភាសាការងារគឺជាជម្រើសប្រកបដោយភាពអព្យាក្រឹត ដើម្បីជៀសវាងការលើកតម្កើងភាសាជាតិណាមួយឱ្យលើសពីភាសាដទៃ។ វាក៏ជួយសម្រួលដល់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយដៃគូអន្តរជាតិផងដែរ។ ទោះបីជាប្រទេសអាស៊ានផ្សេងទៀតដូចជា កម្ពុជា ឡាវ ថៃ វៀតណាម និងឥណ្ឌូនេស៊ី មិនទទួលស្គាល់ភាសាអង់គ្លេសជាភាសាផ្លូវការក៏ដោយ ក៏ភាសានេះត្រូវបានបង្រៀនជាភាសាបរទេសនៅសាលារៀន និងប្រើប្រាស់ក្នុងវិស័យអាជីវកម្ម និងទេសចរណ៍។ ជាពិសេសនៅកម្ពុជា ភាសាអង់គ្លេសកំពុងមានសន្ទុះកើនឡើង ដោយសារតែតម្រូវការនៃការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច និងការទំនាក់ទំនងជាមួយភ្ញៀវទេសចរបរទេស៕