កំពង់ចាម គឺជាខេត្តមួយរបស់ កម្ពុជា ដែលស្ថិតនៅ តាមបណ្តោយដងទន្លេមេគង្គ។ ខេត្តនេះល្បីថាមានប្រជាជនរស់នៅច្រើន និងមានដីកសិកម្មល្អ។ ទីរួមខេត្តគឺក្រុងកំពង់ចាម ដែលស្ថិតនៅចម្ងាយ ១២៤ គីឡូម៉ែត្រពីភ្នំពេញ។ អ្វីដែលគួរដឹងអំពីកំពង់ចាមគឺ ដីនៅទីនោះភាគច្រើនជាដីក្រហម ស័ក្តិសមសម្រាប់ដាំដំណាំដូចជា សណ្តែកសៀង កៅស៊ូ និងផ្លែឈើត្រូពិចផ្សេងៗសម្រាប់នាំចេញ។ ខេត្តនេះចែកចេញជា ១៦ ស្រុក ដែលមាន ១៧៣ ឃុំ និង ១៧៤៨ ភូមិ។ ស្ពានគីហ្សូណាជាស្ពានដែលតភ្ជាប់កំពង់ចាមទៅស្រុកត្បូងឃ្មុំ និងជាស្ពានដំបូងគេដែលឆ្លងកាត់ទន្លេមេគង្គនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។

គួរឱ្យដឹងថា នៅថ្ងៃទី៣១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៣ ខេត្តកំពង់ចាមត្រូវបានបែងចែកជាពីរ គឺ ខេត្តកំពង់ចាម ដីស្ថិតនៅខាងលិចទន្លេមេគង្គ និងខេត្តត្បូងឃ្មុំ ដីស្ថិតនៅខាងកើតទន្លេមេគង្គ។ មុនពេលបែងចែកជា ២ ខេត្តកំពង់ចាម ធ្លាប់ជាខេត្តដែលមានប្រជាជនរស់នៅច្រើនជាងគេ លំដាប់ទី១១ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មានប្រជាជនប្រមាណ ១,៦ លាននាក់។

សម្រាប់វិស័យទេសចរណ៍ ខេត្តកំពង់ចាម មានបរិយាកាសល្អ ដោយមានសំណល់អាគារពីសម័យអាណានិគមបារាំង លាយឡំនឹងការអភិវឌ្ឍសម័យទំនើប។ ប្រជាជន មានភាពរួសរាយរាក់ទាក់ចំពោះភ្ញៀវទេសចរ ហើយកន្លែងដែលគួរទៅទស្សនាគឺ ប្រាសាទបុរាណសាងសង់នៅអំឡុងសតវត្សរ៍ទី១២ ដូចជា វត្តនគរបាជ័យ ភ្នំហាន់ជ័យ និងភ្នំប្រុសភ្នំស្រី។

ខាងក្រោមនេះជាតំបន់ទេសចរណ៍ទាំង ៥ ស្ថិតនៅក្នុងខេត្តកំពង់ចាម ៖

១. រមណីយដ្ឋាន ភ្នំប្រុស-ភ្នំស្រី

ភ្នំប្រុស-ភ្នំស្រីជារមណីយដ្ឋានវប្បធម៌ប្រវត្តិសាស្ត្រ មានទីតាំងស្ថិតនៅភូមិត្រពាំងចារ ឃុំក្រឡា ស្រុកកំពង់សៀម ខាងលិចក្រុងកំពង់ចាមចម្ងាយ ៧គ.ម ខាងជើងផ្លូវជាតិលេខ៧។ រមណីយដ្ឋាននេះមានរឿងរ៉ាវជាប់ទាក់ទង និងរឿងព្រេងបុរាណខ្មែរគឺ រឿងភ្នំប្រុសភ្នំស្រី។ វត្តភ្នំប្រុសមានឈ្មោះផ្លូវការថាវត្តសុវណ្ណគិរីរតនៈភ្នំប្រុស ហើយនៅខាងឆ្វេងដៃមានភ្នំមួយទៀតមានកម្ពស់ប្រហែល១០០ម ដែលមានកំពូលស្រួច ហៅភ្នំស្រី។ ភ្នំប្រុសទាបជាងភ្នំស្រីដែលមានកម្ពស់ប្រហែល៣០ម។ ភ្នំស្រីមានកំពូលសួ្រច អាចឡើងបានតាមជណ្តើរ៣០៨កាំ។

២. រមណីយដ្ឋាន ប្រាសាទនគរបាជ័យ

ប្រាសាទនគរបាជ័យគឺជារមណីយដ្ឋានវប្បធម៌ប្រវត្តិសាស្ត្រដែលស្ថិតនៅឃុំអំពិល ស្រុកកំពង់សៀម ខេត្តកំពង់ចាម។ ប្រាសាទនេះមានចម្ងាយ ២គ.ម ពីទីរួមខេត្តកំពង់ចាម និងមានចម្ងាយ ១២២គ.ម ពីរាជធានីភ្នំពេញ។ ប្រាសាទនេះត្រូវបាន កសាងឡើងនៅចុងសតវត្សទី១២ និងដើមសតវត្សទី១៣ ដោយព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅក្នុងរចនាបថបាយ័នហើយឧទ្ទិសដល់ព្រះពុទ្ធសាសនាមហាយាន។

៣. រមណីយដ្ឋាន ភ្នំហាន់ជ័យ

ភ្នំហាន់ជ័យមានឈ្មោះជាផ្លូវការថាភ្នំជ័យគិរីដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅទិសខាងកើតនៃខេត្តកំពង់ចាម និងប៉ែកខាងលិចទន្លេមេគង្គ ។ ភ្នំនេះមានកំពស់ ៦៣ម៉ែត្រ ស្ថិតនៅក្នុងភូមិហាន់ជ័យ ឃុំហាន់ជ័យ ស្រុកកំពង់សៀម ខេត្តកំពង់ចាម មានចម្ងាយ ១៨គ.ម តាមផ្លូវទឹក និងតាមផ្លូវគោកមានចម្ងាយ ២០គ.ម ពីទីរួមខេត្តកំពង់ចាម ។ នៅលើភ្នំនេះមានព្រះវិហារ និងប្រាសាទគុកខាងត្បូង ស្ថាបនាឡើងអំពីឥដ្ឋតាន់បុរាណ ដែលមានទំហំ ៧ម៉ែត្របួនជ្រុង និងកំពស់ ១២ម៉ែត្រ កសាងឡើងក្នុងសតវត្សទី៧ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទឦសានវរ្ម័នទី ១ បច្ចុប្បន្នប្រាសាទនេះមានលក្ខណៈទ្រុឌទ្រោមទៅហើយ។

៤. រមណីយដ្ឋាន ទឹកឆា

រមណីយដ្ឋានទឹកឆាស្ថិតនៅភូមិថ្មី ឃុំក្រូច ស្រុកព្រៃឈរ មានចម្ងាយប្រហែល ៤២គ.ម ពីទីរួមខេត្តកំពង់ចាម ។ តំបន់នេះមានសក្តានុពលទាក់ទាញរួមមានប្រាសាទបុរាណ និងធារាសាស្ត្រសម្រាប់ស្រោចស្រពដីស្រែកសិកម្មភាគច្រើននៃភ្ញៀវទេសចរ គឺនិយមទៅមុជទឹកដ៏ថ្លាយង់ដែលហូរផុសចេញពីប្រភពទឹកនៅក្នុងដីពិតៗតែម្តង។ នៅទីនោះក៏មានវារីអគ្គិសនីតូចមួយ ដែលស្ថាបនាឡើងនៅពីថ្ងៃទី១៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០០៣ ដោយជំនួយថវិកាពីរាជរដ្ឋាភិបាលជប៉ុន។ នៅលើមាត់បឹងនេះមានប្រាសាទបុរាណមួយឈ្មោះប្រាសាទព្រះធាតុទឹកឆា ដែលស្ថាបនាដោយព្រះមហាក្សត្រសូរិយាវរ្ម័នទី១ នៅគ.ស១០២៥ ដោយផ្អែកលើសិលាចារឹកដែលបានរកឃើញដោយក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវ និងយកទៅរក្សាទុកនៅក្នុងសារមន្ទីរជាតិភ្នំពេញ។

៥. រមណីយដ្ឋាន កសិ-ទេសចរណ៍ថ្មដាទឹកឆា

រមណីយដ្ឋាននេះស្ថិតនៅភូមិថ្មដា ឃុំបឹងណាយ ស្រុកព្រៃឈរ ខេត្តកំពង់ចាម។ មានចម្ងាយប្រមាណ៤២ គ.មពីទីរួមខេត្ត ហើយមានចម្ងាយ៨០០ម បត់ពីផ្លូវទៅកាន់រមណីយដ្ឋានទឹកឆា។ រមណីយដ្ឋាននេះគ្របដណ្តប់លើផ្ទៃដីជាង១៥ ហិកតា ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ២០០៧។ ដំបូងឡើយទីកន្លែងនេះគឺជាទីតាំងចិញ្ចឹមត្រីតែប៉ុណ្ណោះ ក្រោយមកម្ចាស់កសិដ្ឋាននេះបានរៀបចំកន្លែងចិញ្ចឹមសត្វ និងត្រីសម្រាប់បម្រើជូនភ្ញៀវទេសចរ និងមានអាហារដ្ឋានមួយកន្លែងទៀតផង។ នៅក្នុងរមណីយដ្ឋាននេះសត្វ និងត្រីជាប្រភេទរួមមានៈ ជ្រូកព្រៃ ក្ងោកប៉ៃលិន ក្រពើ អូទ្រីស ទោច ខ្លាឃ្មុំ មាន់ព្រៃ ។ល។

ប្រភព ៖ រដ្ឋបាលខេត្តកំពង់ចាម