ធ្លាប់លេងល្បែងឈូង តិចអត់ដឹងអត្ថន័យសំខាន់ដូចម្ដេចទៅ?

2019-04-03 08:04:34
ចំនួនមតិ 0 | ចំនួនចែករំលែក 0

ចន្លោះមិនឃើញ

ល្បែងប្រជាប្រិយខ្មែរមានច្រើន ដែលគេនិយមលើកយកមកលេងកម្សាន្តនៅរដូវបុណ្យទានជាពិសេសបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ។ ល្បែងប្រជាប្រិយខ្មែរ ដែលគេនិយមលេងច្រើនជាងគេនោះ មានដូចជា បោះអង្គញ់ ចោលឈូង លាក់កន្សែង ទាញព្រ័ត្រ ស្ដេចចង់ លោតអន្ទាក់ រុញអង្រែ ជាដើម។ ក្នុងចំណោមនៃល្បែងប្រជាប្រិយខ្មែរទាំងអស់នេះសុទ្ធសឹងតែមានអត្ថន័យសំខាន់ដូចគ្នា ហើយបានដើរតួនាទីទៅតាមល្បែងនិមួយៗ តែថ្ងៃនេះ Sabay នឹងបង្ហាញល្បែងមួយប្រភេទ នោះគឺ ល្បែងឈូង។

តើល្បែងឈូងមានសារសំខាន់ដូចម្ដេចខ្លះ? គេលេងដើម្បីអ្វី? ឆ្លើយតបនឹងសំណួរនេះ Sabay សូមដកស្រង់អត្ថន័យតាមសៀវភៅ "ល្បែងប្រជាប្រិយខ្មែរ" ដែលរៀបរៀងដោយក្រុមជំនុំទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរ បានឲ្យដឹងថា ល្បែងឈូង ត្រូវបានគេរាប់ចូលក្នុងក្រុមការហាត់ភ្នែកឲ្យវៃ ហាត់ដៃឲ្យត្រង់ផង ជាការកម្សាន្តសប្បាយ ដោយមានការរាំច្រៀងលាយជាមួយគ្នាផង។

តើល្បែងឈូងគេលេងដូចម្ដេចទៅ? ល្បែងនេះ ជាល្បែងមួយយ៉ាងរបស់មនុស្សកម្លោះក្រមុំ ឬមនុស្សចំណាស់ៗ ប្រុស-ស្រី ទូទាំងកម្ពុជរដ្ឋ គេតែងតែលេងនៅវេលាយប់ខែភ្លឺ ក្នុងរដូវចូលឆ្នាំថ្មី (ខែចេត្រ-ពិសាខ) ។ គេចែកគ្នាជា២ពួក ប្រុស១ពួក, ស្រី១ពួក។

តាមឯកសារបានសរសេរទៀតថា ក្នុង១ពួកៗ មានគ្នាចំនួនពី ១០នាក់ ឬ២០នាក់ឡើងទៅ ឈរត្រៀមជា២ជួរ ទល់មុខគ្នា ឃ្លាតពីគ្នាប្រមាណជា ៨ ឬ ១០ម៉ែត្រ។ គេយកក្រមា ឬកន្សែងមកឆ្មូលឲ្យចងរឹតឲ្យតឹងណែនល្អ ទុកឲ្យមានកន្ទុយបន្តិចហៅថា "ឈូង" សម្រាប់កាន់បោះឬចោលទៅមករកគ្នា។

ទាក់ទងនឹងការលេងឈូងនេះដែរ មុនដំបូងខាងប្រុសៗបោះឈូងទៅឲ្យក្រុមស្រីៗ ខាងស្រីប្រុងចាប់កុំឲ្យធ្លាក់ដល់ដី បើធ្លាក់ដល់ដី គេចាត់ជាស្អុយ ហើយគេផ្ដើមបោះទៅឲ្យខាងប្រុសវិញ ឯក្រុមប្រុសៗប្រុងចាប់កុំឲ្យធ្លាក់ដល់ដី។ កាលចាប់បានហើយចោលសំដៅទៅក្រុមស្រីៗ គឺសំដៅនាងណាដែលខ្លួនស្ម័គ្រ បើចោលខុសគេចាត់ជាស្អុយរួចគេផ្ដើមបោះជាថ្មីទៀត បើចោលត្រូវស្រីណាហើយ ស្រីនោះច្រៀងរាំយកឈូងទៅជូនខាងប្រុស ហៅថាច្រៀងរាំជូនឈូង។ របៀបច្រៀងរាំនោះ ម្នាក់កាន់ឈូងនាំមុខ ម្នាក់ដៃទទេរាំតាមក្រោយ ហើយច្រៀងជាទំនុកថា "ប្អូនចាប់ឈូងបាន ឈូងបែកជាបួន ព្រលឹង ប្រុសស្ងួន ទទួលឈូងទៅ"។ ក្រុមស្រីៗក្រៅពីនោះគ្រប់គ្នាទទួលថា "ឱណាកែវ កែវពីអា ឱណាកែវអឺយ អឺអឹងអឺយ ! “ រួចហើយហុចឈូងនោះទៅឲ្យប្រុសៗ ទទួលយក ហើយក៏ផ្ដើមបោះឈូងនោះទៅឲ្យស្រីចាប់វិញ។

បើក្រុមស្រីចាប់ឈូងបានក៏ចោលសំដៅទៅក្រុមបុរសវី បើចោលត្រូវប្រុសណា ប្រុសនោះត្រូវរាំនាំឈូងទៅជូនខាងស្រី ដោយច្រៀងជាទំនុកថា "បងចាប់ឈូងបាន បងបីត្រកង ព្រលឹងមាសបង ទទួលឈូងទៅ"។ ក្រុមប្រុសៗ គ្រប់គ្នាទទួលបន្ទរថា "ឱណាកែវ កែវពីអា ឱណាកែវអឺយ អឺអឹងអឺយ ! “។ ហើយក៏ហុចឈូងនោះទៅឲ្យក្រុមស្រីៗ ទទួលយក ទើបផ្ដើមបោះតទៅទៀត។

“ឈូងលោះខ្ញុំ" ដើមដំបូងខាងប្រុសគេផ្ដើមច្រៀង ១ទំនុកជាមុន។ ឯទំនុកច្រៀងឈូងមានច្រើនបែប ប្លែកៗទៅតាមប្រាថ្នារបស់អ្នកនាំច្រៀង និងតាមស្រុក។ ទីនេះ ស្រង់យកតែទំនុកធម្មតា ដែលអ្នកលេងឈូងគ្រប់ស្រុកគេតែងច្រៀងគ្រប់គ្នាថា "បងបោះឈូងទៅ អូនអើយ កម្ពស់ចុងដូង (ស្ទួន) ក្រមុំឈរច្រូង អូនអើយទទួលឈូងបង" ឬថា "បងបោះឈូងទៅ ឈូងបែកជាបួន ស្រីណាមានខ្លួន ទទួលឈូងបង"...។ ច្រៀងហើយគេស្រែកថា "ឈូងអើយឈូង !”

ក្រោយច្រៀងរួចហើយ អ្នកផ្ដើមទំនុកក៏បោះឈូងទៅលើក្រុមស្រីៗ ឲ្យស្រីៗចាប់។ ខាងស្រីចាប់ឈូងបាន គេចោលសំដៅទៅរកប្រុសណាដែលត្រូវចិត្ត បើចោលទៅត្រូវប្រុសណា គេទៅចាប់ប្រុសនោះមកទុកខាងក្រុមស្រីៗ។ បើចោលមិនត្រូវទេ ខាងប្រុសចាប់ឈូងនោះ ចោលសំដៅមករកស្រីណាដែលគេស្ម័គ្រ បើខាងប្រុសចោលមកត្រូវ ខាងស្រីហើយ ប្រុសម្នាក់ដែលស្រីចាប់យកទៅលើកមុននោះ ត្រូវបានរួចខ្លួន បើប្រុសចោលមិនត្រូវស្រីវិញទេ ប្រុសម្នាក់នោះត្រូវនៅខាងស្រីដដែល។ បើខាងណាពូកែចោល គេចោលយកម្ខាងៗទាល់តែអស់។ កាលណាអស់គ្នាហើយគេផ្ដើមលេងសាជាថ្មី ដោយឲ្យខាងស្រី ចោលឈូង ទៅឲ្យខាងប្រុសមុនវិញ។ មុននឹងស្រីៗបោះឈូងទៅឲ្យខាងប្រុស គេស្រែកច្រៀងថា "អូនបោះឈូងទៅ បងអើយ កម្ពស់ចុងស្លា ប្រុសឈរត្រៀបត្រា បងអើយទទួលឈូងប្អូន" ជាដើម ច្រៀងហើយគេស្រែកថា "ឈូងអើយឈូង!” ហើយគេបោះឈូងទៅលើក្រុមប្រុសៗ។