កញ្ញាព្រំ សាវតា៖ទុក្ខលំបាកនិងភាពរីករាយជាកម្លាំងជម្រុញនិងជាមេរៀនជីវិត
- 2014-11-25 18:22:22
- ចំនួនមតិ 0 | ចំនួនចែករំលែក 0
កញ្ញាព្រំ សាវតា៖ទុក្ខលំបាកនិងភាពរីករាយជាកម្លាំងជម្រុញនិងជាមេរៀនជីវិត
ចន្លោះមិនឃើញ
មានទីកន្លែងកំណើត ក្នុងខេត្តបាត់ដំបង កញ្ញា ព្រំ សាវតា ជាកូនទី៤ ក្នុងចំណោមបងប្អូនប្រាំនាក់ ឪពុកជាអតីតទាហានចូលនិវត្តន៍ ម្តាយជាអ្នករកស៊ីផ្នែកទេសចរណ៍។ ដោយសារលោកឪពុកជាទាហាន កញ្ញាបានផ្លាស់ប្តូរសាលា និងកន្លែងស្នាក់នៅជាញឹកញាប់ និងធ្លាប់រស់នៅខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ប្រទេសថៃ ខេត្តប៉ៃលិន និងខេត្តសៀមរាបជាដើម។ ទោះបីឆ្លងកាត់ប្រវត្តិតស៊ូ និងការប្តូរសាលាជាញឹកញាប់យ៉ាងណា បច្ចុប្បន្នកញ្ញាបានប្រែក្លាយជីវិតខ្លួនឯងជាយុវតីដ៏ឆ្នើមម្នាក់តំណាងឲ្យកម្ពុជា។ កញ្ញាជាបេក្ខភាពអនុបណ្ឌិតសិក្សាផ្នែកច្បាប់នៅសហរដ្ឋអាមេរិកដោយចាប់យកជំនាញ តស៊ូមតិនៅក្នុងបន្ទប់សវនាការ (LL.M program in Trial Advocacy)។ កញ្ញាបានផ្តល់បទសម្ភាសជាមួយ Sabay ដូចតទៅ៖
Sabay) តើកញ្ញាអាចជំរាបពីប្រវត្តិសិក្សាពីមុនមកបានទេ?
កញ្ញាព្រំ សាវតា) មុននឹងមកសិក្សាថ្នាក់អនុបណ្ឌិត នាងខ្ញុំជាអតីតសិស្សវិទ្យាល័យ១០ មករា ១៩៧៩ ខេត្តសៀមរាប និងក្រោយមកជាអតីតនិស្សិតនីតិសាស្រ្ត នៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទនីតិសាស្រ្ត និងវិទ្យាសាស្រ្តសេដ្ឋកិច្ច និងជាអតីតនិស្សិតនារី នៃមូលនិធិហាប់ស្វ៊ែល។ បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ការសិក្សាថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រនៅសាកលវិទ្យាល័យ នាងខ្ញុំបានទទួលអាហារូបករណ៍មករៀននៅសហរដ្ឋអាមេរិកនៅសាលា Bard College នៅរដ្ឋ New York រយៈពេលមួយឆ្នាំ ហើយទទួលបានវិញ្ញាបនបត្រ Certificate of Completion: Program in International Education។
Sabay) ចុះប្រវត្តិការងារវិញ កញ្ញាធ្លាប់ធ្វើការងារអ្វីខ្លះ?
កញ្ញាព្រំ សាវតា) ក្រោយបញ្ចប់ការសិក្សានៅសាលា Bard College នាងខ្ញុំត្រលប់មកស្រុកខ្មែរវិញ និងបានចូលបំរើការនៅការិយាល័យផ្តល់ប្រឹក្សាច្បាប់ និងពាណិជ្ជកម្ម Gordon & Associates។ បន្ទាប់ធ្វើការរយៈពេលមួយឆ្នាំកន្លះ នាងខ្ញុំបានប្តូរទៅចូលបំរើការនៅការិយាល័យមេធាវី អអេនធី សុខអេនហេង (R&T Sok&Heng Law Office) និងធ្វើការនៅទីនោះរយៈពេលមួយឆ្នាំ មុននឹងមកសិក្សានៅសហរដ្ឋអាមេរិក។
Sabay) តើកញ្ញាទទួលបានអាហារូបករណ៍ពីពេលណា? អាហាររូបករណ៍មានឈ្មោះអ្វី?កម្រិតណា?លើមុខជំនាញអ្វី?
កញ្ញាព្រំ សាវតា) អាហារូបករណ៍នេះឈ្មោះ Civil Society Leadership Award របស់អង្គការ Open Society Foundations។ នាងខ្ញុំបានដាក់ពាក្យតាំងពីខែ ធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៣ ហើយបានទទួលលទ្ធផលថាជាប់នៅខែ ឧសភា ឆ្នាំ ២០១៤ និងចូលរៀននៅខែសីហា ឆ្នាំ ២០១៤។ វាជាអាហារូបករណ៍ថ្នាក់អនុបណ្ឌិតសម្រាប់ជំនាញច្រើនមុខដូចជាការសិក្សាពីការអភិវឌ្ឍន៍(Development Study) ការគ្រប់គ្រងវិស័យអប់រំ (Education Management) ច្បាប់ និងសិទ្ធិមនុស្ស(Law and Human Right) និងមុខវិជ្ជាជាច្រើនទៀត។ មើលបន្ថែមបាននៅគេហទំព័រ http://www.opensocietyfoundations.org/grants/civil-society-leadership-award។
បច្ចុប្បន្ននាងខ្ញុំសិក្សាថ្នាក់អនុបណ្ឌិតផ្នែកច្បាប់ ដោយចាប់យកជំនាញ ការតស៊ូមតិនៅក្នុងបន្ទប់សវនាការ (LL.M program in Trial Advocacy)។ ចំណុចដែលខ្ញុំបានធ្វើដើម្បីទទួលបានអាហារូបករណ៍គឺសរសេរ Personal Statement ឲ្យបានល្អ ដោយឆ្លើយតបនឹងសំនួរដែលគេសួរ និងបង្ហាញពីឆន្ទៈ និងភាពខ្លាំងរបស់យើង ដោយលើកឡើងពីភាពជោគជ័យនានាជាអំណះអំណាង។ ចំណុចសំខាន់មួយទៀតគឺ Recommendation Letter ដែលនាងខ្ញុំមានសំណាងស្គាល់គ្រូៗ ដែលគាត់ចិត្តល្អសរសេរ Letter of Recommendation ដែលល្អបំផុត។ មួយទៀតគឺនៅពេលសម្ភាសន៍ យើងត្រូវមានភាពជឿជាក់។ ជឿជាក់លើខ្លួនឯង និងដឹងច្បាស់ថាខ្លួនចង់រៀនអ្វី និងមានគោលបំណងច្បាស់លាស់ ក្នុងថ្ងៃអនាគត ដែលការសិក្សានៅបរទេសនឹងជាកត្តាជំរុញឲ្យយើងបានទទួលជោគជ័យតាមបំណងរបស់យើង។
Sabay) តើបំណងចង់បានអាហារូបករណ៍កើតឡើងពីពេលណាមក? តើកន្លងមកធ្លាប់ទទួលអាហារូបករណ៍នៅប្រទេសណាដែរទេ?
កញ្ញា ព្រំ សាវតា) នាងខ្ញុំដឹងខ្លួនតាំងពីនៅរៀនថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រមកម្ល៉េះថា នាងខ្ញុំត្រូវតែសិក្សាថ្នាក់អនុបណ្ឌិតផ្នែកច្បាប់នៅបរទេស ហើយមធ្យោបាយតែមួយគត់ដែលអាចមានលទ្ធភាពរៀននៅបរទេសបាន គឺតាមរយៈអាហារូបករណ៍។ តែដោយចង់បានបទពិសោធន៍ការងារមួយរយៈសិន ទើបនាងខ្ញុំចាំរហូតដល់ឆ្នាំ ២០១៣ ទើបចាប់ផ្តើមដាក់ពាក្យ។ ខ្ញុំដាក់ពាក្យនៅបួនកន្លែងឯណោះ តែចុងបញ្ចប់នាងខ្ញុំជ្រើសរើសមករៀននៅសាលា American University ដោយសារវាមានមុខវិជ្ជាល្អៗ ច្រើន និងនាងខ្ញុំទទួលបានអាហារូបករណ៍ពេញ។ ដូចបានរៀបរាប់ពីដើមមកអញ្ចឹងថា នៅឆ្នាំ ២០១០ នាងខ្ញុំបានទទួលអាហារូបករណ៍ពីមូលនិធិហាប់ស្វ៊ែលដើម្បីទៅរៀននៅសាលា Bard College នៅសហរដ្ឋអាមេរិករយៈពេលមួយឆ្នាំ។
Sabay) តើក្រោយចប់ការសិក្សាគ្រោងទៅធ្វើការងារ ក្នុងវិស័យណាមួយ?
កញ្ញា ព្រំ សាវតា) បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ការសិក្សា នាងខ្ញុំមានគំរោងបន្តធ្វើការងារនៅការិយាល័យមេធាវីឯកជននៅរាជធានីភ្នំពេញ។
Sabay) តើការរស់នៅសហរដ្ឋអាមេរិកជួបការលំបាកដែរទេ? ម្យ៉ាងការស្នាក់នៅ និងការសម្របខ្លួននឹងអាកាសធាតុមានភាពខុសប្លែកដូចម្តេចដែរ?
កញ្ញា ព្រំ សាវតា) នៅទីក្រុង វ៉ាស៊ីនតោន ឌីស៊ី មិនសូវពិបាកប៉ុន្មានទេ ដោយសារមានជនជាតិខ្មែរដែលរស់នៅទីនេៈយូរហើយជូយជ្រោមជ្រែង។ ម្យ៉ាងទៀត បន្ទប់អាផាតមេន ដែលនាងខ្ញុំស្នាក់នៅនៅក្បែរសាលា ដូច្នេះ នាងខ្ញុំអាចធ្វើដំណើរទៅសាលាយ៉ាងស្រួល។ អាកាសធាតុ វាជារឿងធម្មតាទេ វាមានខែត្រជាក់ខ្លាំងដែលស្រុកខ្មែរយើងមិនមាន ដូច្នេះយើងត្រូវពាក់អាវក្រាស់ៗ ច្រើនជាន់។ មិនមានភាពពិបាកប៉ុន្មានទេ។ ចំណុចពិបាកបំផុតគឺ នឹកក្រុមគ្រួសារ មិត្តភ័ក្ត្រ និងអ្នករួមការងារ តែដោយសារនៅកម្ពុជាមានអ៊ីនធឺណេតល្បឿនលឿន ដូច្នេៈនាងខ្ញុំអាចទាក់ទងទៅពួកគេបានតាមរយៈ ស្កាប ឡាញ និងហ្វេសប៊ុកជាដើម។
Sabay) ឆ្លងកាត់មកដល់ដំណាក់កាលនេះ តើអ្វីដែលកញ្ញាមិនអាចបំភ្លេចបាន (ជីវិតសិក្សា ការងារ និងការតស៊ូពីមុនៗមក)?
កញ្ញា ព្រំ សាវតា) ជីវិតមានទុក្ខលំបាក និងភាពសប្បាយច្រើន តែអ្វីដែលសំខាន់គឺ យើងប្រឹងប្រែងយកភាពលំបាក និងសប្បាយទាំងនោះមកធ្វើជាកំលាំងជំរុញចិត្ត និងមេរៀនជីវិត។ អ្វីដែលខ្ញុំចងចាំមិនដែលភេ្លច ហើយខ្ញុំគិតថា វាជាមេរៀនជីវិតដ៏សំខាន់មួយគឺ នៅពេលដែលម៉ាក់ និងប៉ាបានបញ្ជូននាងខ្ញុំឲ្យទៅនៅប្រទេសថៃជាមួយមិត្តភ័ក្ត្ររបស់គាត់ជាជនជាតិថៃ ដោយសារតែតំបន់ដែលនាងខ្ញុំស្នាក់នៅមានទាហានបាញ់គ្នា និងទំលាក់គ្រាប់បែក។ ក្នុងនាមជាជនជាតិខែ្មរ មិនទាន់ចេះនិយាយ សរសេរ និងអានភាសាថៃ នាងខ្ញុំត្រូវបានក្មេងៗ ដូចគ្នាមើលងាយ និងបង្អាប់។ កាលនោះនាងខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថាខ្មាស់គេ តែព្យាយាមប្រាប់ខ្លួនឯងថា ដើម្បីកុំឲ្យគេមើលងាយ យើងត្រូវបង្ហាញសមត្ថភាពថាយើងគ្រាន់បើដូចគេ ឬពូកែជាងគេ។ នាងខ្ញុំខំរៀន រហូតដល់ទទួលបានចំណាត់ថ្នាក់លេខមួយរហូត ៣ ឆ្នាំបន្តបន្ទាប់។ នៅពេលដែលគ្រូទទួលស្គាល់ ហើយនាងខ្ញុំបានទទួលពានរង្វាន់ លេខមួយប្រចាំថ្នាក់ជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ នាងខ្ញុំមានមិត្តភ័ក្ត្រច្រើន ហើយគេក៏មិនដែលបង្ហាញថាពួកគេមើលងាយនាងខ្ញុំដែរ។ នេះជាមេរៀនសម្រាប់ខ្លួនខ្ញុំថា តម្លៃមនុស្សមិនមែនស្ថិតនៅថាយើងមកពីណា មានសញ្ជាតិអ្វីនោះទេ តម្លៃមនុស្សគឺនៅលើសមត្ថភាព។
Sabay)តើកញ្ញាចាត់ទុកនេះគឺជាភាពជោគជ័យដែរ?
កញ្ញា ព្រំ សាវតា) ខ្ញុំមានគំរោងជីវិតថានៅអាយុប៉ុន្មាន គួរទទួលបានជោគជ័យត្រឹមណា ហើយនាងខ្ញុំយល់ថា ជីវិតរបស់នាងខ្ញុំនៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះ គឺជាអ្វីដែលខ្ញុំបានសង្ឃឹមទុក។ ដូច្នេះ នាងខ្ញុំគិតថាខ្លួនឯងបានទទួលជោគជ័យមួយកម្រិតហើយ តែក៏នៅមានជំហានជាច្រើនទៀតដែលត្រូវដើរដើម្បីទទួលបានគោលបំណងខ្ពស់បំផុត។
Sabay)មានអ្វីចង់ថ្នាំផ្ញើ និងចែករំលែកទៅអ្នកដទៃ ជាពិសេសអ្នកចង់បានអាហារូបរណ៍ទៅសិក្សានៅបរទេស?
កញ្ញា ព្រំ សាវតា) សម្រាប់អ្នកដែលមានបំណងមកសិក្សានៅបរទេស ជាពិសេសអ្នកដែលមានបំណងទទួលបានអាហារូបករណ៍? នាងខ្ញុំសូមផ្តាំថា ចំណុចដែលធំបំផុតគឺដឹងថាខ្លួនចង់រៀនពីអ្វីច្បាស់លាស់ ហើយអ្វីដែលយើងរៀននោះ វាអាចជួយដោះស្រាយបញ្ហាណាមួយក្នុងសង្គមបានយ៉ាងដូចម្តេច។ ម្យ៉ាងទៀត ក្រៅពីកម្រិតភាសាបរទេស និងពិន្ទុល្អនៅសាលា សកម្មភាពផ្សេងៗក្រៅសាលាក៏សំខាន់ខ្លាំងដែរដូចជា សកម្មភាពស្ម័គ្រចិត្តជួយសង្គម ការងារក្រុមធ្វើសម្មភាពផ្សេងៗដែលបណ្តុះសមត្ថភាពខ្លួនឯង និងជួយអ្នកដទៃ ក៏ដូចជាការចូលរួមក្នុងការប្រកួតប្រជែងនានា។ ចំណុចមួយទៀត ដែលត្រូវចងចាំគឺមិនត្រូវគិតថាខ្លួនយើងមិនអន់ជាងអ្នកដទៃ តែក៏មិនត្រូវក្រអើតក្រទមដែរ។ មនុស្សម្នាក់ៗមានភាពខ្លាំង និងភាពខ្សោយផ្សេងៗគ្នា ដូច្នេះ យើងត្រូវចេះប្រើប្រាស់ភាពខ្លាំងរបស់យើងឲ្យជាប្រយោជន៍របស់ខ្លួនឯង និងសង្គម៕
អត្ថបទ៖មៃ សុខលីម